Noktowizor to urządzenie, które umożliwia widzenie również w ciemności. Umożliwia on dostrzeżenie konkretnego celu nawet bez dodatkowego źródła światła. Dzięki temu ma on powszechne zastosowanie przede wszystkim w wojsku. Jest wykorzystywany również przez służby wywiadowcze, ochroniarskie oraz oddziały paramilitarne. Cywile korzystają z niego przede wszystkim podczas nocnych polowań.
Najważniejszym elementem, dzięki któremu noktowizor może działać poprawnie jest wzmacniacz obrazu. Poprawia on bowiem natężenie nawet najmniejszej ilości oświetlenia do takiego poziomu, że bez problemu można obserwować dany obiekt. W tym celu wystarczy nawet rozproszone światło księżyca lub gwiazd.
Noktowizory stosuje się nie tylko na świeżym powietrzu, ale także w zamkniętych pomieszczeniach oraz miejscach, do których dostęp światła jest znacznie utrudniony np. w jaskiniach, grotach. Są one także wykorzystywane przez leśników do obserwowania zwierzyny bez obaw o to, że zostanie ona spłoszona. Bardzo często stosuje się je również jako wspomaganie nocnego monitoringu, ponieważ dzięki noktowizorom można dostrzec np. poruszające się postaci w zupełnej ciemności.
Noktowizory, które w swoich bojowych działaniach wykorzystują żołnierze cechują się niewielkimi i kompaktowymi rozmiarami, dzięki czemu poruszanie się z nimi nie sprawia żadnych trudności. Również broń, wyposażona jest w celowniki noktowizyjne, dzięki którym doskonale widać cel, jaki znajduje się przed żołnierzem lub myśliwym.