W sytuacji, gdy dochodzi do pożaru, konstrukcje stalowe są narażone na poważne uszkodzenia. Wynikają on ze wzrostu temperatury poszczególnych elementów składowych aż do momentu, kiedy stal staje się plastyczna i traci swoje typowe właściwości mechaniczne. Dochodzi do odkształcania się konstrukcji i w skrajnych przypadkach może dojść do jej zawalenia. To, jak szybko osiągnięta zostanie temperatura krytyczna stali — między 450 a 550ºC – zależy między innymi od intensywności ognia i rodzaju jego źródła. Dlatego tak ważne jest skorzystanie z dostępnych zabezpieczeń do ochrony termicznej metalu przed pożarem. Jedną z nich jest farba ogniochronna pęczniejąca, która pozwoli stworzyć efektywną barierę izolacyjną opóźniającą momentu, w którym stal zacznie się odkształcać.
Nie istnieją obecnie farby ogniochronne, które sprawdzą się w każdych warunkach. W zależności od naszych potrzeb powinniśmy wybrać produkty cienkowarstwowe lub grubowarstwowe. Te pierwsze zazwyczaj zrobione są z akrylu. Mogą być wodorozcieńczalne lub rozpuszczalnikowe. W ich przypadku grubość powłoki suchej zwana również czynnikiem DFT, mieści się w granicach od 0,25 mm do trochę ponad 1 mm. Na ogół, im dłuższy ma być wymagany czas zabezpieczenia i im bardziej masywne są elementy konstrukcji, tym grubsza musi być warstwa farby. Pęczniejąca cecha tego zabezpieczenia wynika z faktu, że w warunkach wysokich temperatur grubość może wzrosnąć nawet 50-krotnie. Przykładowo powłoka o grubości 2 mm może rozszerzyć się nawet do 10 cm. Należy wziąć to pod uwagę podczas nakładania danej farby. Akrylowe produkty są najpowszechniej stosowane z uwagi na swoją stosunkowo niską cenę. Są również łatwe do nałożenia i wyjątkowo estetycznie wyglądające. Niestety nie sprawdzą się z intensywnymi pożarami węglowodorowymi.
W wyjątkowo trudnych warunkach należy stosować grube warstwy garb ogniochronnych, produkowane na bazie żywic epoksydowych. Ich minimalna grubość wynosi 2 mm w przypadku produktów o parametrze izolacyjności R30. Najdłuższą ochronę zaoferują nam farby R120, których grubość może sięgnąć nawet 20 mm. W przeciwieństwie do powłok akrylowych są znacznie mniej podatne na pęcznienie. Zazwyczaj ich grubość wzrośnie około 5-krotnie. Najlepiej sprawdzają się do ochrony obiektów, w których może dojść do pożarów węglowodorowych. Chodzi między innymi o rafinerie oraz platformy wiertnicze. Nie tylko w efektywny sposób ochronię metal przed ogniem, ale również korozją. Oczywiście same farby nie wystarczą do odpowiedniego zabezpieczenia obiektu. Maja one na celu spowolnić rozprzestrzenianie się ognia i dać czas na ucieczkę pracowników. W tym celu w każdym zakładzie powinna się znaleźć odpowiednia oprawa ewakuacyjna, który wskaże właściwe drogi ewakuacji.